کد مطلب:1119 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:331
راه ثابت شدن نجاست
مسأله 122 ـ نجاست هر چیز از سه راه ثابت می شود: اول آنكه خود انسان یقین كند چیزی نجس است، و اگر گمان داشته باشد چیزی نجس است، لازم نیست از آن اجتناب نماید. بنابر این غذا خوردن در قهوه خانه ها و مهمانخانه هائی كه مردمان لاابالی و كسانی كه پاكی و نجسی را مراعات نمی كنند در آنها غذا می خورند، اگر انسان یقین نداشته باشد، غذائی را كه برای او آورده اند نجس است اشكال ندارد. دوم آنكه كسی كه چیزی در اختیار او است بگوید آن چیز نجس است، مثلاً همسر انسان یا نوكر یا كلفت بگوید، ظرف یا چیز دیگری كه در اختیار او است نجس می باشد بنابر اقوی باید از آن اجتناب نماید. سوم آنكه دو مرد عادل بگویند چیزی نجس است. و نیز اگر یك نفر عادل هم بگوید چیزی نجس است اگر از قول او اطمینان حاصل نشود، بنابر احتیاط واجب باید از آن چیز اجتناب كرد، والا واجب است.
مسأله 123 ـ اگر به واسطه ندانستن مسأله نجس بودن و پاك بودن چیزی را نداند مثلاً نداند عرق جنب از حرام پاك است یا نه، باید مسأله را بپرسد، ولی اگر با اینكه مسأله را می داند، چیزی را شك كند پاك است یا نه، مثلاً شك كند آن چیز خون است یا نه یا نداند كه خون پشه است یا خون انسان، پاك می باشد.
مسأله 124 ـ چیز نجسی كه انسان شك دارد پاك شده یا نه، نجس است. و چیز پاك را اگر شك كند نجس شده یا نه، پاك است. و اگر هم بتواند نجس بودن یا پاك بودن آن را بفهمد لازم نیست وارسی كند.
مسأله 125 ـ اگر بداند یكی از دو ظرف یا دو لباسی كه از هر دوی آنها استفاده می كند نجس شده و نداند كدام است، باید از هر دو اجتناب كند. ولی اگر مثلاً نمی داند لباس خودش نجس شده یا لباسی كه هیچ از آن استفاده نمی كند و مال دیگری است، از لباس خودش هم لازم نیست اجتناب نماید.
راه نجس شدن چیزهای پاك
مسأله 126 ـ اگر چیز پاك به چیز نجس برسد و هر دو یا یكی از آنها بطوری تر باشد كه تری یكی به دیگری برسد چیز پاك نجس می شود. و اگر تری بقدری كم باشد كه به دیگری نرسد، چیزی كه پاك بوده نجس نمی شود.
مسأله 127 ـ اگر چیز پاكی به چیز نجس برسد و انسان شك كند كه هر دو یا یكی از آنها تر بوده یا نه، آن چیز پاك نجس نمی شود.
مسأله 128 ـ دو چیزی كه انسان نمی داند كدام پاك و كدام نجس است، اگر چیز پاكی با رطوبت به یكی از آنها برسد نجس نمی شود.
مسأله 129 ـ زمین و پارچه و مانند اینها اگر رطوبت داشته باشد، هر قسمتی كه نجاست به آن برسد نجس می شود و جاهای دیگر آن پاك است و همچنین است بعض میوه جات مثل خیار و گلابی و مانند آن.
مسأله 130 ـ هر گاه شیره و روغن و مانند اینها طوری باشد كه اگر مقداری از آن را بردارند جای آن خالی نمی ماند، همین كه یك نقطه از آن نجس شد، تمام آن نجس می شود، ولی اگر طوری باشد كه جای آن در موقع برداشتن خالی بماند، اگر چه بعد پر شود، فقط جائی كه نجاست به آن رسیده نجس می باشد. پس اگر فضله موش در آن بیفتد جائی كه فضله افتاده نجس و بقیه پاك است.
مسأله 131 ـ اگر مگس یا حیوانی مانند آن روی چیز نجسی كه تر است بنشیند و بعد روی چیز پاكی كه آنهم تر است بنشیند، چنانچه انسان بداند نجاست همراه آن حیوان بوده، چیز پاك نجس می شود، و اگر نداند پاك است.
مسأله 132 ـ اگر جائی از بدن كه عرق دارد نجس شود و عرق از آنجا به جای دیگر برود، هر جا كه عرق به آن برسد نجس می شود. و اگر عرق به جای دیگر نرود جاهای دیگر بدن پاك است.
مسأله 133 ـ اخلاطی كه از بینی یا گلو می آید، اگر خون داشته باشد، جائی كه خون دارد نجس و بقیه آن پاك است. پس اگر به بیرون دهان یا بینی برسد، مقداری را كه انسان یقین دارد جای نجس اخلاط به آن رسیده نجس است و محلی را كه شك دارد جای نجس به آن رسیده یا نه پاك می باشد.
مسأله 134 ـ اگر آفتابه ای را كه ته آن سوراخ است روی زمین نجس بگذارند چنانچه آب، طوری زیر آن جمع گردد كه با آب آفتابه یكی حساب شود، آب آفتابه نجس می شود، بلكه اگر آب بر زمین جاری شود یا فرو رود، در صورتی كه سوراخ آفتابه به زمین نجس متصل باشد به طوری كه مانع از تدافع و فشار شود نیز آب محكوم به نجاست است، ولی اگر سوراخ آن به زمین نجس متصل نباشد و آب زیر آفتابه هم با آب داخل آن یكی حساب نشود یا آنكه آب داخل آن با فشار بیرون آید، آب آفتابه نجس نمی شود.
مسأله 135 ـ اگر چیزی داخل بدن شود و به نجاست برسد، در صورتیكه بعد از بیرون آمدن، آلوده به نجاست نباشد پاك است. پس اگر اسباب اماله یا آب آن در مخرج غائط وارد شود، یا سوزن یا چاقو و مانند اینها در بدن فرو رود و بعد از بیرون آمدن به نجاست آلوده نباشد نجس نیست. و همچنین است آب دهان و بینی اگر در داخل به خون برسد و بعد از بیرون آمدن به خون آلوده نباشد.
احكام نجــاست
مسأله 136 ـ نجس كردن خط و ورق قرآن حرام است و اگر نجس شود باید فوراً آن را آب بكشند.
مسأله 137 ـ اگر جلد قرآن نجس شود در صورتی كه بی احترامی به قرآن باشد باید آن را آب بكشند.
مسأله 138 ـ گذاشتن قرآن روی عین نجس مانند خون و مردار، اگر چه آن عین نجس خشك باشد حرام است و برداشتن قرآن از روی آن واجب می باشد، چنانچه موجب هتك باشد و غالب چنین است.
مسأله 139 ـ نوشتن قرآن با مركب نجس اگر چه یك حرف آن باشد حرام است و اگر نوشته شود باید آن را آب بكشند، یا به واسطه تراشیدن و مانند آن كاری كنند كه از بین برود.
مسأله 140 ـ دادن قرآن به كافر حرام، و گرفتن قرآن از او واجب است در صورت هتك.
مسأله 141 ـ اگر ورق قرآن یا چیزی كه احترام آن لازم است، مثل كاغذی كه اسم خدا یا پیغمبر یا امام بر آن نوشته شده، در مستراح بیفتد بیرون آوردن و آب كشیدن آن اگر چه خرج داشته باشد واجب است. و اگر بیرون آوردن آن ممكن نباشد بنابر احتیاط واجب باید به آن مستراح نروند تا یقین كنند آن ورق پوسیده است، و نیز اگر تربت در مستراح بیفتد و بیرون آوردن آن ممكن نباشد، باید تا وقتی كه یقین نكرده اند، بكلی از بین رفته به آن مستراح نروند.
مسأله 142 ـ خوردن و آشامیدن چیز نجس حرام است و همچنین است خورانیدن آن به دیگری و اما به اطفال و دیوانه ها پس اگر مسكر باشد یا خوردن آن برای طفل مضر باشد حرام است والا جایز است.
مسأله 143 ـ فروختن و عاریه دادن چیز نجسی كه می شود آن را آب كشید، اگر نجس بودن آن را به طرف بگوید اشكال ندارد. و اگر نگوید و موجب وقوع طرف در حرام یا ترك واجب شود اقوی حرمت است.
مسأله 144 ـ اگر انسان ببیند كسی چیز نجسی را می خورد یا با لباس نجس نماز می خواند، لازم نیست به او بگوید.
مسأله 145 ـ اگر جائی از خانه یا فرش كسی نجس باشد و ببیند بدن یا لباس یا چیز دیگر كسانی كه وارد خانه او می شوند با رطوبت به جای نجس رسیده است چنانچه موجب وقوع آنها در فعل حرام یا ترك واجب مثل نماز خواندن بیوضوء شود خبر دادن به آنها واجب است و اما اگر سبب شود كه نماز در لباس نجسی كه علم به نجاست آن ندارند بخوانند لازم نیست خبر دادن.
مسأله 146 ـ اگر صاحب خانه در بین غذا خوردن بفهمد غذا نجس است، باید به مهمانها بگوید. اما اگر یكی از مهمانها بفهمد، لازم نیست به دیگران خبر دهد. ولی چنانچه طوری با آنان معاشرت دارد كه ممكن است به واسطه نجس بودن آنان خود او هم نجس شود، باید بعد از غذا به آنان بگوید.
مسأله 147 ـ اگر چیزی را كه عاریه كرده نجس شود، چنانچه صاحبش آن چیز را در كاری كه شرط آن پاكی است استعمال می كند و موجب واقع شدن او در فعل حرام یا ترك واجب شود باید نجس شدن آن را به او بگوید.
مسأله 148 ـ اگر بچه بگوید چیزی نجس است یا چیزی را آب كشیده، نباید حرف او را قبول كرد. ولی بچه ای كه تكلیفش نزدیك است، اگر بگوید چیزی را آب كشیدم حرف او اگر موجب اطمینان باشد قبول می شود، و اگر بگوید چیزی نجس است احتیاط مستحب آن است كه از آن اجتناب كنند.
مسأله 123 ـ اگر به واسطه ندانستن مسأله نجس بودن و پاك بودن چیزی را نداند مثلاً نداند عرق جنب از حرام پاك است یا نه، باید مسأله را بپرسد، ولی اگر با اینكه مسأله را می داند، چیزی را شك كند پاك است یا نه، مثلاً شك كند آن چیز خون است یا نه یا نداند كه خون پشه است یا خون انسان، پاك می باشد.
مسأله 124 ـ چیز نجسی كه انسان شك دارد پاك شده یا نه، نجس است. و چیز پاك را اگر شك كند نجس شده یا نه، پاك است. و اگر هم بتواند نجس بودن یا پاك بودن آن را بفهمد لازم نیست وارسی كند.
مسأله 125 ـ اگر بداند یكی از دو ظرف یا دو لباسی كه از هر دوی آنها استفاده می كند نجس شده و نداند كدام است، باید از هر دو اجتناب كند. ولی اگر مثلاً نمی داند لباس خودش نجس شده یا لباسی كه هیچ از آن استفاده نمی كند و مال دیگری است، از لباس خودش هم لازم نیست اجتناب نماید.
راه نجس شدن چیزهای پاك
مسأله 126 ـ اگر چیز پاك به چیز نجس برسد و هر دو یا یكی از آنها بطوری تر باشد كه تری یكی به دیگری برسد چیز پاك نجس می شود. و اگر تری بقدری كم باشد كه به دیگری نرسد، چیزی كه پاك بوده نجس نمی شود.
مسأله 127 ـ اگر چیز پاكی به چیز نجس برسد و انسان شك كند كه هر دو یا یكی از آنها تر بوده یا نه، آن چیز پاك نجس نمی شود.
مسأله 128 ـ دو چیزی كه انسان نمی داند كدام پاك و كدام نجس است، اگر چیز پاكی با رطوبت به یكی از آنها برسد نجس نمی شود.
مسأله 129 ـ زمین و پارچه و مانند اینها اگر رطوبت داشته باشد، هر قسمتی كه نجاست به آن برسد نجس می شود و جاهای دیگر آن پاك است و همچنین است بعض میوه جات مثل خیار و گلابی و مانند آن.
مسأله 130 ـ هر گاه شیره و روغن و مانند اینها طوری باشد كه اگر مقداری از آن را بردارند جای آن خالی نمی ماند، همین كه یك نقطه از آن نجس شد، تمام آن نجس می شود، ولی اگر طوری باشد كه جای آن در موقع برداشتن خالی بماند، اگر چه بعد پر شود، فقط جائی كه نجاست به آن رسیده نجس می باشد. پس اگر فضله موش در آن بیفتد جائی كه فضله افتاده نجس و بقیه پاك است.
مسأله 131 ـ اگر مگس یا حیوانی مانند آن روی چیز نجسی كه تر است بنشیند و بعد روی چیز پاكی كه آنهم تر است بنشیند، چنانچه انسان بداند نجاست همراه آن حیوان بوده، چیز پاك نجس می شود، و اگر نداند پاك است.
مسأله 132 ـ اگر جائی از بدن كه عرق دارد نجس شود و عرق از آنجا به جای دیگر برود، هر جا كه عرق به آن برسد نجس می شود. و اگر عرق به جای دیگر نرود جاهای دیگر بدن پاك است.
مسأله 133 ـ اخلاطی كه از بینی یا گلو می آید، اگر خون داشته باشد، جائی كه خون دارد نجس و بقیه آن پاك است. پس اگر به بیرون دهان یا بینی برسد، مقداری را كه انسان یقین دارد جای نجس اخلاط به آن رسیده نجس است و محلی را كه شك دارد جای نجس به آن رسیده یا نه پاك می باشد.
مسأله 134 ـ اگر آفتابه ای را كه ته آن سوراخ است روی زمین نجس بگذارند چنانچه آب، طوری زیر آن جمع گردد كه با آب آفتابه یكی حساب شود، آب آفتابه نجس می شود، بلكه اگر آب بر زمین جاری شود یا فرو رود، در صورتی كه سوراخ آفتابه به زمین نجس متصل باشد به طوری كه مانع از تدافع و فشار شود نیز آب محكوم به نجاست است، ولی اگر سوراخ آن به زمین نجس متصل نباشد و آب زیر آفتابه هم با آب داخل آن یكی حساب نشود یا آنكه آب داخل آن با فشار بیرون آید، آب آفتابه نجس نمی شود.
مسأله 135 ـ اگر چیزی داخل بدن شود و به نجاست برسد، در صورتیكه بعد از بیرون آمدن، آلوده به نجاست نباشد پاك است. پس اگر اسباب اماله یا آب آن در مخرج غائط وارد شود، یا سوزن یا چاقو و مانند اینها در بدن فرو رود و بعد از بیرون آمدن به نجاست آلوده نباشد نجس نیست. و همچنین است آب دهان و بینی اگر در داخل به خون برسد و بعد از بیرون آمدن به خون آلوده نباشد.
احكام نجــاست
مسأله 136 ـ نجس كردن خط و ورق قرآن حرام است و اگر نجس شود باید فوراً آن را آب بكشند.
مسأله 137 ـ اگر جلد قرآن نجس شود در صورتی كه بی احترامی به قرآن باشد باید آن را آب بكشند.
مسأله 138 ـ گذاشتن قرآن روی عین نجس مانند خون و مردار، اگر چه آن عین نجس خشك باشد حرام است و برداشتن قرآن از روی آن واجب می باشد، چنانچه موجب هتك باشد و غالب چنین است.
مسأله 139 ـ نوشتن قرآن با مركب نجس اگر چه یك حرف آن باشد حرام است و اگر نوشته شود باید آن را آب بكشند، یا به واسطه تراشیدن و مانند آن كاری كنند كه از بین برود.
مسأله 140 ـ دادن قرآن به كافر حرام، و گرفتن قرآن از او واجب است در صورت هتك.
مسأله 141 ـ اگر ورق قرآن یا چیزی كه احترام آن لازم است، مثل كاغذی كه اسم خدا یا پیغمبر یا امام بر آن نوشته شده، در مستراح بیفتد بیرون آوردن و آب كشیدن آن اگر چه خرج داشته باشد واجب است. و اگر بیرون آوردن آن ممكن نباشد بنابر احتیاط واجب باید به آن مستراح نروند تا یقین كنند آن ورق پوسیده است، و نیز اگر تربت در مستراح بیفتد و بیرون آوردن آن ممكن نباشد، باید تا وقتی كه یقین نكرده اند، بكلی از بین رفته به آن مستراح نروند.
مسأله 142 ـ خوردن و آشامیدن چیز نجس حرام است و همچنین است خورانیدن آن به دیگری و اما به اطفال و دیوانه ها پس اگر مسكر باشد یا خوردن آن برای طفل مضر باشد حرام است والا جایز است.
مسأله 143 ـ فروختن و عاریه دادن چیز نجسی كه می شود آن را آب كشید، اگر نجس بودن آن را به طرف بگوید اشكال ندارد. و اگر نگوید و موجب وقوع طرف در حرام یا ترك واجب شود اقوی حرمت است.
مسأله 144 ـ اگر انسان ببیند كسی چیز نجسی را می خورد یا با لباس نجس نماز می خواند، لازم نیست به او بگوید.
مسأله 145 ـ اگر جائی از خانه یا فرش كسی نجس باشد و ببیند بدن یا لباس یا چیز دیگر كسانی كه وارد خانه او می شوند با رطوبت به جای نجس رسیده است چنانچه موجب وقوع آنها در فعل حرام یا ترك واجب مثل نماز خواندن بیوضوء شود خبر دادن به آنها واجب است و اما اگر سبب شود كه نماز در لباس نجسی كه علم به نجاست آن ندارند بخوانند لازم نیست خبر دادن.
مسأله 146 ـ اگر صاحب خانه در بین غذا خوردن بفهمد غذا نجس است، باید به مهمانها بگوید. اما اگر یكی از مهمانها بفهمد، لازم نیست به دیگران خبر دهد. ولی چنانچه طوری با آنان معاشرت دارد كه ممكن است به واسطه نجس بودن آنان خود او هم نجس شود، باید بعد از غذا به آنان بگوید.
مسأله 147 ـ اگر چیزی را كه عاریه كرده نجس شود، چنانچه صاحبش آن چیز را در كاری كه شرط آن پاكی است استعمال می كند و موجب واقع شدن او در فعل حرام یا ترك واجب شود باید نجس شدن آن را به او بگوید.
مسأله 148 ـ اگر بچه بگوید چیزی نجس است یا چیزی را آب كشیده، نباید حرف او را قبول كرد. ولی بچه ای كه تكلیفش نزدیك است، اگر بگوید چیزی را آب كشیدم حرف او اگر موجب اطمینان باشد قبول می شود، و اگر بگوید چیزی نجس است احتیاط مستحب آن است كه از آن اجتناب كنند.